Onar Dede Destanı 40 kıta olup 27 kıtası derlenebilmiştir.
Şeyh Hasan soyundan gelen "Derviş Muhammed" adlı ozan, ceddi Şeyh Hasan Onar Dede'nin yaşam öyküsünü destanlaştırarak günümüze kadar gelmesini sağlamıştır. Derviş Muhammed'in 18. yüzyılda yaşadığını sanıyoruz. Şiir köye özgü otantik makamla Ayn-i Cem törenlerinde söylendiğinden unutulmamıştır. Biz de Süleyman ve Halil Dedelerden otantik haliyle destanı dinledik. Eski Türk Destanları, Ergenekon, Manas, Dede Korkut, Oğuz Kağan, Alp Er Tunga, Ebu Müslim Horasani, Danişment Gazi, Battal Gazi gibi Şamanist ve İslami motiflerle bezenmiş bir destan özelliği taşıyan, "Onar Dede Destanı", Anadolu'daki Orta-Asya Türkmen izlerini taşıyan bir manzum "Türk Destanı" ve geleneksel yapıtıdır. (İsmail Onarlı)
Derleyen : Mehmet Ali Tanrıvermiş
ONAR DEDE DESTANI
Kalkıp Horasan'dan sökün eyleyen
Şam'da Kul Yusuf'u ziyaret eden
Yesevi'den düstür alıp getiren
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Kurgan'ı, Bağdad'ı, Konya'yı gezen
Battal Gazi diyarı Muşar'a gelen
Gelip Uguzlu'da otağın kuran
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Bahşi ceddi Verani'nin neslisin
Kazım, Abbas, Vedduha'nın oğlusun
Muhammed, Zeyd, Hanifi nekaisisin
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Gardaşı Şıh Ahmet, Bektaş yareni
Baba İlyas, Ahi Evren yoldaşı
Bir cümle cihanın yekta güheri
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
İmanımız Hakk'la dilimiz Türkçe
Şeyh Ahmed’de Şeyh İsak'la aşina
Gevheri gönlünde od oldu közce
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Dağda dolaşmaz koyun ile kurt
Barışmaz oldu Türkmen ile Kürt
Üryan büryan etti Frenk ile Kürt
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Çağırınca imdat eyler düşküne
Kerbela'da yatan imam aşkına
Kırşehir üstünden Munzur dağına
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Sultan Baba sana özümüz bağlı
Çalap tahtı kurmuş gönüller dağlı
Uçmağı tamusu kalmadı gayrı
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Elinde azığı gelip kepire
Teyennümle namazını bitire
Tarığını dikip gülün yitire
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Mekan tutup Kopulu'da oturan
Kahreyleyip Gügeyik'i batıran
Onar Köyü ocak edip tüttüren
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Serikli'nin kalesini fetheden
Büyük Ocak tekkesini halkeden
Dekmiğiyle iki pahar çıkaran
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Kiraz'a emretti kendisi geldi
O ulu ağaçtan tekkesin kurdu
Doksan bin evliya şad oldu güidü
İn ziyaret eylen Sultan Onar'ı
Gülbacı döğünür kirazım nerde
Ağlama Gülbacı kirazın bende
Çağaların rızkı kapı önünde
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Dört duvar içine Karadirek oturdu
Göğden nida gelip heman duyuldu
Cümle canlar niyaz edip eğildi
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Piri Baba eydür Hakk'ın ereni
Cennet pınarı da Onar adağı
Merzifon'da Sarıbayındır yatağı
İn ziyaret eylen Sultan Onar'ı
Yılan olmuş Şıh Bahşiş'e gürünmüş
Sınamış oğlunu Hakk'ta yitirmiş
Ol bir yiğit olmuş Adaf'ı vermiş
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Nişangah'dan Dikmetaş'a ok atan
Özünü bağlayıp pirine varan
Mahrum olmaz eşiğine yüz süren
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Tevhid çekip mağarada oturan
Kahreyleyip gemileri batıran
Padişahın imdadına kavuşan
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Mucizatı belli ey güzel atam
Kırkkulaç kemendin karaya atan
İreisin gemisin kurtaran
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Asasın dikip de söğüt yitiren
Tekme vurup sularını getiren
Padişahı ayağına çağıran
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Asasın dikince söğüt yerişti
Asker geldi cümle mahluk karıştı
Ulu Keykubat'nan anda görüştü
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Bir gıcıktan üçbin ekmek yitiren
Anda çağıranın imdadına yetişen
Bir barkaç'tan tas tas acı doyuran
İn ziyaret eylen Sultan Onar'ı
Bir petek'deydi Şeyh'in arpası
O'nu çağıranın nur olur sesi
Onik'imamların mektep torbası
İn ziyaret eylen Sultan Onar'ı
Bu Petek'den üç bin ata yem verdi
Arpa akmayınca Padişah sordu?
Arayıp Arap'ın boynunu vurdu
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Arattı Arap'ın boynunu vurdu
Arap vuruldukça “Nimri’m”dedi
O, Şeyh'e Arap'ı kul diye verd
İn ziyaret eyle Sultan Onarı
Padışah'ın öğün duman bürüdü
Geri dönüp Şeyh'den helallik aldı
Dişterik, Şeyh Çayır o anda kaldı
İn ziyaret eyle Sultan Onar'ı
Derviş Muhammed'im el aman aman
Bir dolu içince biz coştuk heman
İnsan Teccal oldu, vakitler tamam
İn ziyaret eylen Sultan Onar'ı